Ly hôn có yếu tố nước ngoài theo Công ước La Hay: Áp dụng thế nào ở Việt Nam?

Khi thực hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài, một trong những vấn đề quan trọng là: bản án ly hôn của Việt Nam có được nước ngoài công nhận hay không, và ngược lại. Lúc này, Công ước La Hay năm 1970 về công nhận và thi hành bản án trong lĩnh vực hôn nhân thường được nhắc đến.

Vậy Công ước này là gì? Việt Nam có tham gia không? Và trong trường hợp ly có yếu tố nước ngoài, nên xử lý thế nào để bản án được công nhận tại nước ngoài? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.

---

1. Công ước La Hay về công nhận và thi hành bản án là gì?

Công ước La Hay 1970 là một trong nhiều điều ước quốc tế được ký kết tại Hội nghị La Hay về tư pháp quốc tế (HCCH). Công ước này điều chỉnh vấn đề:

• Công nhận phán quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài, chia tài sản, quyền nuôi con…

• Thi hành các bản án ly hôn có yếu tố nước ngoài

Tức là, nếu một quốc gia tham gia Công ước, thì bản án ly hôn được tuyên ở một nước sẽ có giá trị pháp lý và có thể được thi hành tại các quốc gia thành viên khác.

2. Việt Nam có tham gia Công ước La Hay về ly hôn không?

Tính đến nay, Việt Nam chưa tham gia Công ước La Hay 1970 về công nhận và thi hành bản án ly hôn có yếu tố nước ngoài. Tuy nhiên:

• Việt Nam có tham gia một số Công ước La Hay khác, như về con nuôi quốc tế (1993), bắt cóc trẻ em (1980)…

• Trong thực tiễn, việc công nhận bản án ly hôn của Việt Nam tại nước ngoài vẫn có thể thực hiện được nếu nước đó:

  • Có hiệp định tương trợ tư pháp song phương với Việt Nam

  • Hoặc áp dụng nguyên tắc có đi có lại (reciprocity) trong hệ thống pháp luật của họ

3. Khi nào cần công nhận bản án ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Bạn cần yêu cầu công nhận bản án ly hôn tại nước ngoài khi:

• Bản án ly hôn được tuyên tại tòa án Việt Nam, nhưng bạn muốn:

  • Cư trú, định cư, tái hôn tại nước ngoài

  • Chuyển quyền nuôi con, chia tài sản có tại nước ngoài

• Người kia là công dân nước ngoài, và bạn cần bản án có hiệu lực tại quốc gia của họ

Ngược lại, nếu bản án được tuyên ở nước ngoài, bạn cũng cần yêu cầu công nhận tại Việt Nam nếu muốn:

• Thực hiện chia tài sản tại Việt Nam

• Thay đổi hộ tịch, tình trạng hôn nhân

• Giải quyết quyền nuôi con tại Việt Nam

4. Thủ tục công nhận bản án ly hôn nước ngoài tại Việt Nam

Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự Việt Nam, muốn công nhận bản án ly hôn ở nước ngoài, bạn cần:

• Nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh

• Hồ sơ bao gồm:

  • Đơn yêu cầu công nhận bản án

  • Bản sao bản án (hợp pháp hóa lãnh sự + dịch thuật công chứng)

  • Giấy tờ cá nhân, giấy tờ liên quan

• Tòa án sẽ xem xét theo:

  • Hiệp định song phương

  • Pháp luật Việt Nam và nguyên tắc có đi có lại

 Thời gian xử lý: khoảng 4–6 tháng, tùy tính chất hồ sơ.

5. Nếu bên kia là công dân nước thuộc Công ước La Hay?

Dù Việt Nam chưa tham gia, nhưng nếu bên kia là công dân của nước thuộc Công ước La Hay, bạn vẫn nên lưu ý:

• Họ có thể yêu cầu tòa án ở nước họ không công nhận bản án Việt Nam nếu không đáp ứng tiêu chuẩn thủ tục

• Bạn nên:

  • Đảm bảo hồ sơ ly hôn tại Việt Nam được thực hiện đầy đủ quy trình

  • Dịch thuật, công chứng và hợp pháp hóa bản án để gửi đi

Gợi ý: Hãy liên hệ luật sư có kinh nghiệm xử lý ly hôn liên quốc gia để được hướng dẫn chính xác cách chuẩn bị hồ sơ phù hợp với luật của quốc gia kia.

---

Mặc dù Việt Nam chưa tham gia Công ước La Hay về công nhận và thi hành bản án ly hôn, nhưng vẫn có thể công nhận bản án của Việt Nam ở nước ngoài, và ngược lại – thông qua hiệp định song phương hoặc nguyên tắc có đi có lại.

Trong trường hợp bạn ly hôn với người nước ngoài và có nhu cầu thi hành bản án tại nước ngoài, hãy chủ động tìm hiểu luật của quốc gia đó, hoặc nhờ đến dịch vụ pháp lý uy tín để tránh bị từ chối công nhận.

Xem thêm các bài viết hỗ trợ:

• Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài năm 2025 – Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

• Chi phí ly hôn có yếu tố nước ngoài hết bao nhiêu?

• Có nên thuê luật sư khi ly hôn với người nước ngoài? Ưu – nhược điểm

• Ly hôn có yếu tố nước ngoài và quyền nuôi con: Quy định mới nhất 2025