Ly hôn có yếu tố nước ngoài khi đang ở nước thứ ba: Tòa Việt Nam có giải quyết không?

1. Ly hôn có yếu tố nước ngoài và quốc gia thứ ba là gì?

Khi một bên trong quan hệ hôn nhân là người nước ngoài hoặc công dân Việt Nam đang cư trú ở nước ngoài, thì vụ việc ly hôn được xác định là “ly hôn có yếu tố nước ngoài”. Trong một số trường hợp, vợ hoặc chồng đang sinh sống tại quốc gia thứ ba – tức là không phải Việt Nam cũng không phải quốc tịch gốc của họ – thì việc xác định tòa án có thẩm quyền càng trở nên phức tạp.

Ví dụ: Chồng là người Mỹ, vợ là người Việt Nam, cả hai kết hôn tại Việt Nam nhưng hiện tại chồng sống ở Đức – quốc gia thứ ba.

2. Nguyên tắc xác định thẩm quyền tòa án tại Việt Nam

Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự Việt Nam (Điều 469 – 470), khi xảy ra ly hôn có yếu tố nước ngoài, tòa án Việt Nam chỉ có thẩm quyền giải quyết nếu thỏa mãn một số điều kiện:

• Một trong hai bên là công dân Việt Nam hoặc cư trú tại Việt Nam;

• Hoặc cả hai bên là người nước ngoài nhưng có tài sản hoặc liên quan pháp lý tại Việt Nam.

Tòa án nhân dân cấp tỉnh sẽ là nơi có thẩm quyền giải quyết các vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài

3. Điều kiện để Tòa án Việt Nam thụ lý khi bị đơn không ở Việt Nam

Khi người bị yêu cầu ly hôn đang sinh sống ở nước khác, bạn vẫn có thể yêu cầu tòa Việt Nam thụ lý nếu:

• Bạn là nguyên đơn, đang sinh sống tại Việt Nam hoặc có hộ khẩu/tạm trú hợp pháp tại Việt Nam.

• Bạn cung cấp địa chỉ cụ thể, hợp lệ của bị đơn đang cư trú tại nước ngoài (nước thứ ba).

Nếu không xác định được địa chỉ cụ thể của bị đơn, tòa án sẽ không thụ lý vụ án vì không đủ điều kiện triệu tập và thông báo hợp pháp.

4. Lưu ý quan trọng: Cần khai báo địa chỉ hiện tại rõ ràng, hợp lệ

Một trong những yêu cầu bắt buộc trong hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài là khai báo địa chỉ hiện tại của người còn lại. Địa chỉ này phải:

• Đúng và hợp lệ theo hệ thống hành chính nước sở tại;

• Có đầy đủ thông tin như số nhà, đường, thành phố, mã bưu chính, quốc gia;

• Có thể sử dụng để gửi hồ sơ triệu tập, thông báo từ tòa án Việt Nam qua đường ngoại giao.

Trường hợp cung cấp sai hoặc mơ hồ (ví dụ chỉ ghi “Đức”, “Mỹ”), tòa án sẽ từ chối thụ lý do không xác định được bị đơn.

5. Hướng dẫn gửi hồ sơ sang nước thứ ba (nơi người kia cư trú)

Khi bị đơn đang ở nước thứ ba, tòa án sẽ tiến hành gửi hồ sơ sang nước đó qua đường Bộ Ngoại giao và cơ quan lãnh sự. Quy trình cụ thể như sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: đơn ly hôn, bản sao giấy đăng ký kết hôn, chứng minh nhân dân/hộ chiếu, tài liệu chứng minh địa chỉ cư trú của bị đơn.

2. Dịch thuật công chứng hồ sơ sang ngôn ngữ của nước mà bị đơn cư trú (nếu cần).

3. Nộp tại tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi nguyên đơn cư trú.

4. Tòa sẽ gửi văn bản đề nghị hỗ trợ tư pháp quốc tế đến Bộ Ngoại giao hoặc qua đại sứ quán của nước đó tại Việt Nam.

5. Chờ phản hồi từ phía bị đơn hoặc chờ hết thời gian niêm yết nếu không có phản hồi.

---

Kết luận: Tòa án Việt Nam có giải quyết ly hôn khi người kia ở nước thứ ba?

Câu trả lời là CÓ, nếu:

• Nguyên đơn cư trú tại Việt Nam;

• Cung cấp được địa chỉ hợp lệ của bị đơn ở nước ngoài;

• Hồ sơ được chuẩn bị đúng yêu cầu về pháp lý và ngôn ngữ.

Việc ly hôn có yếu tố nước ngoài và quốc gia thứ ba đòi hỏi sự cẩn trọng, hiểu biết luật quốc tế và thủ tục tư pháp. Vì vậy, nếu bạn đang trong trường hợp vợ/chồng đang ở nước khác khi ly hôn, nên tham khảo ý kiến luật sư để được hướng dẫn chính xác.

Xem thêm các bài viết hỗ trợ:

• Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài năm 2025 – Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

• Chi phí ly hôn có yếu tố nước ngoài hết bao nhiêu?

• Có nên thuê luật sư khi ly hôn có yếu tố nước ngoài? Ưu – nhược điểm

• Ly hôn có yếu tố nước ngoài và quyền nuôi con: Quy định mới nhất 2025