Ly hôn co yếu tố nước ngoài, người nước ngoài bị trầm cảm, mất năng lực hành vi: Có được không?

1.Trong ly hôn có yếu tố nước ngoài, có thể ly hôn với người nước ngoài bị mất năng lực hành vi dân sự không?

Trong thực tế, ly hôn có yếu tố nước ngoài thường phức tạp hơn khi người bị đơn (vợ/chồng) mắc bệnh tâm thần hoặc bị trầm cảm nặng dẫn đến mất năng lực hành vi dân sự.

Theo quy định pháp luật Việt Nam, người bị mất năng lực hành vi dân sự không thể tự mình tham gia các thủ tục tố tụng, bao gồm cả việc ra tòa ly hôn. Tuy nhiên, việc ly hôn vẫn có thể tiến hành nếu có sự hỗ trợ đúng pháp luật.

✅ Điều quan trọng là xác định được tình trạng pháp lý của người bệnh và có người giám hộ hợp pháp đại diện.

2. Tòa cần xác định tình trạng pháp lý của người bị tâm thần

Trước khi xét xử, Tòa án cần có cơ sở y tế xác nhận rằng người đó mất năng lực hành vi theo Điều 22 Bộ luật Dân sự. Điều này thường được chứng minh bằng:

• Hồ sơ bệnh án của bệnh viện chuyên khoa tâm thần

• Giấy xác nhận y tế từ cơ quan có thẩm quyền

• Biên bản giám định pháp y tâm thần (nếu cần)

Vì sao cần xác minh rõ?

Nếu người kia chỉ đang điều trị trầm cảm nhẹ hoặc chưa được công nhận là mất năng lực hành vi, họ vẫn có thể tham gia tố tụng và tòa không chấp nhận xét xử có giám hộ.

3. Bổ nhiệm người giám hộ hợp pháp trong vụ ly hôn

Khi người chồng/vợ bị mất năng lực hành vi dân sự, pháp luật yêu cầu:

• Phải có người giám hộ hợp pháp đại diện họ trong suốt quá trình tố tụng

• Người giám hộ có thể là người thân, cha mẹ, hoặc được tòa án chỉ định

Ai được làm giám hộ?

• Người có quan hệ huyết thống gần gũi

• Đủ năng lực hành vi dân sự

• Không có mâu thuẫn quyền lợi trong vụ án

Người giám hộ sẽ ký giấy tờ thay, tham gia các buổi xét xử và nhận thông báo từ tòa án.

4. Ly hôn đơn phương với người bị mất năng lực hành vi dân sự

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:

Người vợ/chồng có quyền đơn phương ly hôn với người bị tâm thần, nếu chứng minh được:

• Cuộc sống hôn nhân không còn hạnh phúc

• Người kia không có khả năng thực hiện nghĩa vụ vợ/chồng

• Ảnh hưởng đến quyền lợi, sức khỏe, tinh thần của người còn lại

Tuy nhiên, tòa sẽ cân nhắc rất kỹ, không phải cứ mất năng lực hành vi là cho ly hôn. Bên nộp đơn cần chuẩn bị:

• Đơn xin ly hôn nêu rõ lý do cụ thể

• Bằng chứng về tình trạng bệnh lý

• Tài liệu về chăm sóc, chi phí, trách nhiệm đang gánh vác

📌 Nếu người kia không có giám hộ hoặc giám hộ không hợp tác, tòa có thể chỉ định giám hộ tạm thời để bảo vệ quyền lợi hai bên.

5. Trường hợp người nước ngoài bị tâm thần đang ở nước ngoài

Nếu người kia là người nước ngoài đang sống tại nước ngoài và bị tâm thần hoặc mất khả năng giao tiếp, bạn vẫn có thể:

• Nộp đơn ly hôn tại tòa án Việt Nam (nếu đủ điều kiện thẩm quyền)

• Liên hệ với cơ quan ngoại giao để xác minh tình trạng pháp lý

• Đề nghị cử giám hộ tại nước sở tại hoặc thông qua đại sứ quán

Tuy nhiên, quá trình này cần sự hỗ trợ chuyên sâu từ:

• Luật sư

• Cơ quan lãnh sự

• Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao

---

Kết luận: Có thể ly hôn nhưng phải đúng quy trình pháp lý

✅ Tóm tắt cách xử lý:

👉 Ly hôn có yếu tố nước ngoài khi một bên bị tâm thần, mất năng lực hành vi không dễ, nhưng hoàn toàn có thể xử lý được nếu bạn chuẩn bị đúng tài liệu, hồ sơ và có luật sư đồng hành.