Khi ly hôn có yếu tố nước ngoài cách xác minh tình trạng hôn nhân

Trong các vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài, một vấn đề pháp lý quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là: làm sao để xác minh tình trạng hôn nhân thực tế của người nước ngoài? Việc này không chỉ giúp đảm bảo quy trình ly hôn diễn ra đúng luật, mà còn tránh rủi ro liên quan đến kết hôn giả, khai man lý lịch hoặc vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng.

Vậy xác minh tình trạng hôn nhân của người nước ngoài như thế nào? Có thể kiểm tra qua đâu? Và nếu phát hiện khai gian thì xử lý ra sao?

---

1. Vì sao cần xác minh tình trạng hôn nhân của người nước ngoài khi ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Việc xác minh tình trạng hôn nhân là yếu tố bắt buộc trong các trường hợp:

• Làm thủ tục kết hôn với người nước ngoài tại Việt Nam.

• Ly hôn có yếu tố nước ngoài đã đăng ký kết hôn ở nước ngoài hoặc tại Việt Nam.

• Có nghi ngờ rằng người kia đã kết hôn với người khác tại quốc gia khác hoặc che giấu hôn nhân hiện tại.

Nếu không xác minh kỹ, có thể xảy ra các hậu quả nghiêm trọng như:

• Hôn nhân không hợp pháp do người kia đã có vợ/chồng.

• Bị lừa đảo tài sản, tranh chấp quyền nuôi con.

• Không thể ly hôn có yếu tố nước ngoài đúng quy trình do thiếu thông tin hoặc người kia vắng mặt, không liên hệ được.

2. Có thể tra cứu tình trạng hôn nhân từ cơ quan nào?

Tại Việt Nam, người nước ngoài khi kết hôn phải cung cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân do cơ quan có thẩm quyền tại nước họ cấp, được hợp pháp hóa lãnh sự và dịch sang tiếng Việt.

Trong quá trình ly hôn có tố nước ngoài, nếu cần xác minh lại tình trạng hôn nhân, có thể:

• Gửi văn bản đến Đại sứ quán/Lãnh sự quán của quốc gia người đó đang mang quốc tịch.

• Liên hệ với cơ quan đăng ký hộ tịch (ở nước ngoài) nếu có thông tin cụ thể.

• Đề nghị tòa án Việt Nam hỗ trợ xác minh thông qua con đường tư pháp hoặc hiệp định tương trợ tư pháp (nếu có).

3. Có thể hợp tác với đại sứ quán để xác minh?

Có. Trong nhiều trường hợp, việc xác minh tình trạng hôn nhân cần sự phối hợp với Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán của người nước ngoài tại Việt Nam.

Các bước bao gồm:

• Gửi văn bản đề nghị xác minh (thông qua luật sư hoặc cơ quan có thẩm quyền).

• Cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân của người cần xác minh: họ tên, ngày sinh, quốc tịch, số hộ chiếu, địa chỉ đăng ký cư trú tại Việt Nam hoặc nước ngoài.

• Đợi phản hồi chính thức từ cơ quan ngoại giao (thường mất vài tuần đến vài tháng).

Lưu ý: Không phải quốc gia nào cũng cung cấp thông tin này nếu không có hiệp định tương trợ tư pháp với Việt Nam.

4. Tình huống bị lừa kết hôn giả: Nên xử lý thế nào?

Không ít trường hợp, người Việt Nam bị lừa kết hôn giả với người nước ngoài, đặc biệt khi đối phương:

• Khai sai về tình trạng hôn nhân (đã có vợ/chồng ở nước khác).

• Mượn danh nghĩa kết hôn để nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam.

• Không có ý định xây dựng gia đình thật sự.

Trong trường hợp này, người bị hại có quyền:

• Nộp đơn yêu cầu Tòa án không công nhận quan hệ hôn nhân.

• Tố giác hành vi kết hôn giả, gian dối nhằm mục đích nhập cảnh, trục lợi.

• Yêu cầu cơ quan chức năng phối hợp với Đại sứ quán để điều tra.

5. Khai gian lý lịch khi kết hôn: Pháp luật xử lý ra sao?

Theo quy định tại Điều 59, Luật Hộ tịch 2014, nếu việc đăng ký kết hôn được thực hiện dựa trên thông tin không trung thực, giả mạo giấy tờ, thì có thể bị:

• Tòa án tuyên bố vô hiệu việc kết hôn.

• Người khai gian có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm (Điều 122 Bộ luật Hình sự 2015 – Tội tổ chức, môi giới kết hôn trái phép).

Ngoài ra, nếu có thiệt hại xảy ra (về tinh thần, tài sản), người bị hại có thể khởi kiện đòi bồi thường theo quy định pháp luật dân sự.

---

Việc xác minh tình trạng hôn nhân của người nước ngoài không chỉ là bước cần thiết khi kết hôn mà còn cực kỳ quan trọng khi giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài. Việc chuẩn bị kỹ hồ sơ, chủ động làm rõ tình trạng hôn nhân và phối hợp với cơ quan có thẩm quyền là cách bảo vệ chính đáng quyền lợi cá nhân và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Xem thêm các bài viết hỗ trợ:

• Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài năm 2025 – Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

• Chi phí ly hôn có yếu tố nước ngoài hết bao nhiêu?

• Có nên thuê luật sư khi ly hôn có yếu tố nước ngoài? Ưu – nhược điểm

• Ly hôn có yếu tố nước ngoài và quyền nuôi con: Quy định mới nhất 2025